Errezeta bakoitzerako aran egokienak aukeratzeko aholkuak eta sasoiko fruta hau sukaldean erabiltzeko bost proposamen gozo.

Arana fruitu gozo-gozoa dugu, eta aberatsa zuntz eta sorbitolean, hau da, efektu laxante arina ematen dion azukre mota. Eta, gainera, sasoian dago. Apirilean agertu ziren urteko lehenengo aranak, udaberria eta uda osoa igaro arte eskuragarri izango ditugunak. Horiak, gorriak, beltzak, berdeak… Besterik gabe jan ohi dira, postre moduan, baina beste plateren izar osagai gisa ere disfruta daitezke. ¿Nola erabili ditzakegu sukaldaritzan, hilabete hauetako oparotasuna aprobetxatzeko? Jarraian errezeta ezberdinetarako zein aran mota aukeratu behar den azaldu eta fruitu gozo hau prestatzeko bost ideia proposatuko ditugu.

Aranak: egokiak aukeratzeko aholkuak

Aran mota ugari dago. Argienak, horiak eta berdeak kasu, azal mikatza daukate. Hortaz, gelatina eta marmeladak prestatzeko erabiliko dira. Oso aproposak dira hegaztiak edo haragiak betetzeko, bai eta chutney moduko haragietarako saltsa gazi-gezak prestatzeko. Era berean, mota hauek fruta gozoagoekin ere konbina daitezke, gereziak edo muxikak adibidez, krepeak bete zein pancake edo opiltxoekin zerbitzatzeko.

Aran gozoenak, klaudia edo aran morea kasu, egokiagoak dira hostopilak edo beste postreak prestatzeko, eta marmeladetarako, baina kontuz ibili behar gara, gozoegi gera ez daitezen. Horregatik, azukre kopuru txikiagoa behar dute (edo datil orea, edo aran lehorrak, azukrea ordezkatuz). Beren punturik onenean, gogor eta heldu daudenean, erraz kontserba daitezke garbitu, hezurra kendu eta izoztuz. Tartak, betegarriak edo konfiturak egiteko erabili daitezke.

Erosterakoan, gomendagarria da aran helduak aukeratzea, baina ukitzean irmoak direnak. Freskotasunaren adierazle bat da fruitua inguratzen duen geruza zurixka. Horrek esan nahi du zuhaitzetik hartu berri dituztela.

Sukaldaritza tradizionalean, aranak plater hauetan erabiltzen dira gehien: txerri haragiarekin egindako errezetetan, betegarri zein hornigai gisa; ehiza-plateretan; behi haragizko erregosi batzuetan; eta, azkenik, hegaztiekin egindako errezetetan. Azken hauetan aranak betegarri moduan erabiltzen dira, edo saltsa krematsuak egiteko, adibidez, cava edo ardo zuri saltsak. Hala ere, badira aukera osasuntsuagoak.

Letxuga entsalada aranak eta Burgosko gazta freskoarekin

Lehenengo eta behin letxugen hostoak urarekin garbitu, eskuekin moztu eta entsalada ontzi batean jartzen dira. Entsalada zerbitzatzeko unean, konferentzia-udare bat gehitzen da, azalik gabe eta zati txikietan zartaginean oliba olio birjinarekin salteatuta, klaudia aranekin batera, hauek ere hezur barik eta zati txikietan. Azken momentuan, gainean intxaur zuritu batzuk jartzen dira.

Bukatzeko, ongailua gehitzen zaio, hau da, oliba-olio birjin bost koilarakada, ozpin koilarakada bat, limoi zuku koilarakada bat eta gatz apur batekin egindako nahastea. Entsalada hau epel zerbitzatzen da, Burgosko gazta freskoko zatitxo batzuekin.

Askotariko aran

izozkia. Ontzi handi barean, kristal edo altzairu herdoilgaitzezkoa, esne oso litro laurden bat eta esne lurrundu edalontzi txiki bat irabiatzen dira arrautza gorringo birekin. Krema osatu ondoren, hezurrik gabeko 200 g aran gehitzen dira (mota ezberdinetakoak izan daitezke) ore homogeneo bat lortu arte.

Nahasketa hori plastikozko ontzi batean jarri eta izoztu egiten da. Garrantzitsua da bost orduz noizean behin oreari eragitea, kristalizatu ez dadin, masa loditu eta izozki itxura hartu arte. Izozkia izoztu eta gero, bola batzuk atera eta kopa zabaletan zerbitzatzen dira, barkillo batzuekin.

Ogi txigortua aranak eta urdaiazpiko iberikoa edo arrainarekin

Aranak garbitu eta mozten dira, erdiko hezurra kenduz. Zatitxoetan moztuta, oliba-olio birjina eta gatz apur batekin ontzen dira. Ondoren, prestakin hori ogi txigortuaren gainean jartzen da tomate freskoa eta urdaiazpiko iberikoko xerra batzuekin eta prest dago hasierako sinple eta gozo-gozo hau.

Beste aukera bat aranak arrainarekin ogi txigortuan eskaintzea da, entsaladarekin batera. Adibidez, arana garbitu, hezurra kendu, laurdenetan moztu eta oliba-olio birjina, gatz apur bat eta menda hosto fresko batzuekin ontzen da. Bakailao edo izokin ketu xerra batzuekin aurkezten da, ogi txigortuaren gainean.

Bakailao entsalada aran ongarriarekin

Letxuga bat garbitu eta zatitzen da. Tomatea garbitzen da, haziak kenduz eta parte mamitsua bakarrik utziz. Tipuletak garbitu eta tiratan txikitzen dira (juliana eran). Bakailao gezatua bi minutuz egosi ondoren, hoztu eta tiratan txikitzen da. Ondoren, entsalada muntatu behar da, zerbitzatzeko unean oliba-olio birjina, ozpina, gatza eta aran zatiekin (ia birrinduak) egindako ozpin-olioa gehituz. Bakailao zatiak letxugaren gainean jarri eta aran ongarria gehitzen zaie.

Azpizun eta barazki txitxi-burruntzia aran kremarekin

Burruntziarekin piper gorria, barrengorria, kuiatxoa eta laukietan moztutako azpizuna ziztatzen dira. Olioa gatza eta piperbeltzarekin nahasten da; nahasketa horrekin, txitxi-burruntziak bernizatzen dira, sukalderako pintzel baten laguntzaz. Parrilan prestatzen dira (edo plantxan) 15 edo 20 minutuz, behin eta berriro buelta emanez.

Garbitutako hezurrik gabeko aranak zartagin batean salteatzen dira, ondo txikitutako baratxuri-ale batekin. Aranen gainazala gorritzen hasten denean, baso bat ardo zuri gehitu eta lurrundu arte itxaroten da. Jarraian, esne lurrundu edalontzi bat bota eta su motelean uzten da bi minutuz. Irabiagailuan sartzen da krema homogeneo bat osatu arte, eta gatz apur bat gehituta, prest dago saltsa hau, azpizun eta barazki brotxetarekin batera aurkezteko.