Anoak kalkulatzeko, haragi bakoitzak behar duen denbora kontrolatzeko edo une egokian gatza botatzeko zenbait xehetasun oso garrantzitsuak dira barbakoa zoragarri bat lortzeko.
Barbakoak egiteko esperientzia falta bazaigu, artikulu honetako aholkuak oso baliagarriak izango dira haragia sutara bota baino lehen. Elikagaiak txingarren beroan egiteak magia berezi bat du, jendearekin biltzera eta gozatzera bultzatzen duena bero egiten duten hilabeteetan. Barbakoa horietan, haragia izan ohi da, zalantzarik gabe, protagonista. Alabaina, beste elikagai ugari ere egokiak izan daitezke: arraina edo itsaskia, barazkiak eta postreak. Artikulu honetan ideia eta aholku praktiko ugari ematen dira, barbakoa perfektu bat lortzeko eta, gainera, gonbidatuak harritzeko.
Barbakoak: janaria prestatu aurretik, hartu gogoan aholku hauek
Barbakoetan esperientzia gutxi baduzu, baliteke aholku hauek ongi etortzea haragia sutara bota baino lehen:
Menua planifikatzea. Lehenik, menu orekatu bat diseinatu behar da. Barbakoetako erregina haragia bada ere, gorde toki bat barazki-broxeta batzuk edo entsalada goxo batzuk egiteko. Urdailek eskertuko dizute.
Anoak kalkulatzea. Garrantzitsua da jango duten lagunen araberako erosketak egitea. Barbakoa “plater bakar” gisa egitea pentsatzen bada, pertsonako 200 gramo inguru kalkulatu behar da txorizoa, hirugiharra, txistorra, odolkia eta burruntzi-pintxoak mokadu gisa jateko; eta pertsonako 250 gramo haragi gihartsuagoak badira, hala nola, txuletak, entrekotak, oilasko-hegalak eta -izterrak, hanburgesak edo saiheskia. Haragi-zatiek hezurra badute, haragi kopuru hori 350 gramora igo daiteke pertsonako.
Pazientzia txingarrekin. Sua egitea erraza da, baina pazientzia izan behar da janaria prestatzeko. Egokiena txingarrak kolore zurixka bat izan arte itxarotea da eta parrilla ez da txingarretatik gertuegi jarri behar, haragiak eta hestebeteak pixkanaka egin daitezken.
Kontuz gatzarekin. Haragia zaporetsu gera dadin, garrantzitsua da pazientziarekin erretzea eta piezei bueltarik ez ematea alde batetik egin arte. Gainera, oso garrantzitsua da haragiari gatzik ez botatzea erre aurretik, gatzak zukuak aterarazten baititu eta barnealdea lehortu. Hobe da gatza egindako aldean botatzea, buelta eman ostean.
Ordena garrantzitsua da. Lehenik, pieza txikiak eta koipe gehiena dutenak erretzen dira, hasierako gisa balio dutenak: txorizoak, odolkiak, burruntzi-pintxoak, xerra loditan ebakitako hirugiharra… Barazki-hornigaiak erretzeko unea ere bada, erretzeko denbora gutxiago behar dutela baliatuta; horrela, hornigaiak prest izango dira plater nagusirako (edo sarrerako arinago gisa gozatzeko). Beste ohar bat: haragia hobeto egiten da giro tenperaturan dagoenean edo, gutxienez, hozkailutik atera berri ez badago.
Barbakoan arrakasta lortzeko aholkuak eta xehetasunak
Baliteke zaila iruditzea barbakoa batean harritzea. Alabaina, sukaldaritza-xehetasun batzuk arrakasta lortzen lagun dezakete:
Haragiak eta egiteko denborak:
- Hasierakoen erregea txerrikia da, bere aldaera guztietan: odolkia, txorizoa, hirugiharra, txistorra eta, plater nagusi gisa, solomoa, saiheskia eta iberiar sekretua. Haragi mota horiek 10 minutu behar dute alde bakoitzetik egiteko, txingarretatik 10 bat zentimetroko distantzian.
- Txahal- eta idi-haragia da plater nagusia: txuletoia, entrekota, hanburgesak eta azpizuna dira mozte eta pieza erabilienak. Egiteko bi eta bost minutu behar izaten dira alde bakoitzetik, gustatzen den puntuaren arabera, haragi mota hau, hanburgesak izan ezik, barnetik gutxi eginda ere jan baitaitezke.
- Arkumea ere beste aukera goxo bat da. Arkume-txuletak jaki ahogozagarri dira, azkar egiten dira eta bere koipea aliatu bat da amaiera kurruskari bat emateko. Alde bakoitzetik bost minutu nahikoa dira, txingarretatik bost bat zentimetrotara.
- Oilaskoa ere asko erabiltzen da. Kreole-errezetarekin ondua edo hegalak barbakoa-saltsarekin gozatzeko bi modu zoragarri dira. 10 bat minutu behar ditu alde bakoitzetik.
- Oilasko-izterrak eta -hegalak, edo txerri-saiheskia bezalako zenbait pieza ontzeko saltsa batekin marinatu daiteke, erre baino zortzi ordu lehenagora arte. Saltsa horiek osagai ugari izan ditzakete. Erabilienak, besteak beste, olioa, usain-belarrak, baratxuri xehatua, erramua, piperminak, currya, ozpina (edo ardoa), gatza, soja-saltsa eta askotariko piperbeltzak dira. Bakoitzaren gustuen arabera aukeratuko dira zapore batzuek edo beste batzuek.
- Parrilleroen saltsa, “tximitxurri-saltsa” gisa ere ezagutzen dena, ontzeko saltsetatik desberdina da, pintzel batekin aplikatzen baita haragiaren gainean, txingarretara tantakatu gabe, kerik atera ez dadin. Erre ahala gehitzen da. Haragia laguntzeko saltsa gisa ere zerbitzatu daiteke, haragia erre ostean.
- Hornigaietarako, komenigarria da broxeta batzuk prestatuta izatea barrengorriekin, tipulinarekin, piperrekin, porruekin, tomateekin, alberjiniarekin edo kalabazinarekin eta anana edo mango zatitxoren bat ere, oliba-oliotan eta soja-saltsan bustita. Hornigai horiek bizkor prestatzen dira, errazak dira egiteko eta gustura jaten dira haragi mokaduen artean.
- Ogia, biribila bada, hobe. Ideia ona da segundo batzuez parrilla gainean jartzea, gustu oso berezi bat jasoko du. Tomate eta oliba-olio apur batekin igurtz daiteke. Ogi perfektu bat lortuko da!
Itsaskiak eta postreak parrillan
Eta haragiaz gain beste zerbait ere egingo bagenu barbakoan? Zergatik ez? Horrela egindako itsaskia eta arraina jatea benetako luxua da. Horretarako, broxeta-formatua, erabiltzen da, errazagoa baita elementu txikienak manipulatzeko eta horiei buelta emateko (hala nola, ganbak, otarrainxkak, txibiak, sepia edo olagarroa) makilan sartuta egongo baitira. Beste gauza garrantzitsu bat itsaskia eta arraina apur bat koipeztatzea da (sukaldeko brotxa berezi batekin), haragiak baina koipe gutxiago duenez, lehortu egiten baita. Arrainak barbakoan egiteko, koipe gehien dutenak gomendatzen dira batez ere, besteak beste, izokina, hegaluzea eta hegalaburra. Itsaskien eta zefalopodoen kasuan, gainetik gatz apur bat bota eta baratxuri eta olio (edo olio eta limoi) ongarri arin bat botata soilik, hasierako bikaina eta egiteko azkarra dena izango dugu, egiteko oso denbora gutxi behar baitute.
Postreak ere barbakoan eginak? Noski! Txingarren azken beroa aprobetxatu eta erditik irekitako melokotoi batzuk, platano-tira batzuk, anana… erre ditzakezu. Edo fruta horiek guztiak zatitxotan ebaki, eta meloiarekin eta uda-sasoiko beste fruta batzuekin batera, broxeta batzuk egin daitezke. Azukre apur bat bota eta txingarretara eramango dira, frutaren gainean azukrea karamelizatu dadin. Broxetak izozki-oinarri batekin edo jogurt-saltsa hotz batekin lagun daiteke. Bestalde, bizkotxo batzuk ere txigor daitezke edo ke-ukitu bat eman daiteke gazta-xerra lodi batzuei… Aire zabaleko otordu bati amaiera perfektua emateko azken xehetasunak.