Lupia koipe gutxiko arraina da, eta haren zaporearengatik, nutrizio-osaerarengatik eta sukaldean duen moldakortasunarengatik oso preziatua ere bai.

Lupia Mediterraneoko eta Ozeano Atlantikoko arrain zuria da, zapore delikatua du eta nutrizio-osaera oso interesgarria. Barazki-produktuetan oinarritutako dieta baten barruan, arrain honen kontsumoak elikadura osasungarria izaten lagun diezaguke, eta baita haragi gorriaren anoetako bat ordeztu ere. Hala ere, itsas espezieek izan ohi duten kutsadura dela-eta, arrainaren gaineko dieta-gomendio berriak eta bereziki lupiari dagozkionak. Sukaldaritzan oso preziatua da arrain hau, aplikazio gastronomiko eta prestatzeko modu asko onartzen dituelako eta fresko zein izoztuta eta osorik zein xerratan eros daitekeelako. Artikulu honetan, lupiaren nutrizio-osaera, kontsumo-gomendioak eta egosteko teknikarik osasungarrienak laburbiltzen ditugu.

Lupiaren nutrizio-osaera

Lupiak % 1,5 koipe baino ez duenez, koipe gutxien duen arrainetako bat da, zapoaren eta mihi-arrainaren ostean, legatzak ere koipe-ehuneko berdina duelarik. Talde bereko beste elikagaiek bezala, lupiak % 20 inguruko proteina-ekarpena ematen digu, eta koipeekin batera, horiek dira arrain honen kaloria kopuruaren jatorria: 85 kcal/100 gramo gutxi gorabehera.

Potasioa eta fosforoa kopuruak ere nabarmentzekoak dira, baita zenbait bitamina ere (batik bat B12 eta B3).

Lupiaren kontsumo-gomendioak

Nutrizioaren aldetik, printzipioz onuragarria da, eta oro har kontsumo-gomendioak izan dira arraina  astean 2-3 aldiz jatea. Zenbait iturrik maiztasun handiagoan ere gomendatzen dute, 3-4 aldiz astean, alegia. Dena den, hainbat erakunde ospetsuk kopuru horiek murrizten dituzte, Harvard Unibertsitateko Medikuntza Eskolak eta Frantziako Elikagaien Segurtasunerako Agentziak, besteak beste.

Murriztapen horiek itsas espezieen ingurumen-kutsaduraren ondorio dira. Espezie handienek eta zenbat itsaskiren buruek merkurio (ezpatarraina, marrazoa, atuna, lutxoa), kadmio (ganben, otarrainxken eta zigalen buruak) eta dioxina kopuru kaltegarriak metatzen dituzte, besteak beste.

Lupia egosteko teknika osasungarriak

Lupiaren kasuan, arrain gehienekin bezala, sukaldaritza-teknika nagusiena labea da. Lehorreko egoste-teknika horretan, ez da ez likidorik ez koiperik behar, eta prestatzen den jakiaren zaporea kontzentratu eta indartzeaz gain, eragin oso txikia du nutrizio-osaeran, batez ere koipeei eta kaloria-edukiari dagokienez.

Osagai aromatikoak eta zaporetsuak eransten bazaizkio, ukitu oso berezia duten platerak lor daitezke; adibidez, lupia errea lima eta erromero-olioarekin eta lupia labean alberjinia frijituz lagunduta (kasu honetan, sasoiko barazkiez osatutako garnizio batekin lagunduko genuke). Labeak beste egoste-modu batzuk onartzen ditu, hala nola “gatzetan”. Teknika hori elikagai askotan aplika daiteke, eta emaitza zaporetsua eta elikagarria lortzen dugu, koiperik erantsi behar gabe. Eta horren erakusgarri, “lupia gatzetan mihiluarekin” errezeta gozoa baino hoberik ez da. Silikonazko edo beroa jasaten duten beste material batzuetako tresnak erabiliz, labean, lurrunetan edo mikrouhin-labean ere egin daiteke. Beste aukera bat da lupia aluminiozko paperarekin, edo, are hobeto, laberako paper begetalarekin estaltzea. Teknika horri papillote deitzen zaio, eta jakia haren zukuan egosten denez, aroma, zaporea eta mantenugaiak mantentzen ditu.