Arrain kontserbak despentsan “badaezpada” izan ohi ditugun altxor horietako bat dira, baina, errealitatean, gure elikaduran leku protagonista merezi dute. Kalitatezko proteina iturri bikaina dira, kaltzio eta omega 3 gantz-azido askorekin (“koipe ona”). Gainera, haragiak baino kolesterol gutxiago daukate. Arrain freskoa jatea ezinezkoa denean, arrain-kontserbak familia osoarentzako dieta osasungarri baten osagarri gisa erabil daitezke.

Arrain-kontserba bat edo bestea aukeratzean, produktu-motari ez ezik, estaldura-likidoari eta ontzi-motari ere erreparatu behar zaie. Praktikoak, zaporetsuak eta nutrizio-balio handikoak, ezin hobeak dira plater azkarrak egiteko eta entsaladak, pastak edo enpanadak osatzeko.

Baina, kontserba osasungarriek eskaintzen dituzten produktu ugarietatik, zein aukeratu eta zergatik?    Artikulu honetan, galdera guzti horiei erantzuten saiatuko gara.

Arrain-kontserba motei buruzko lau gomendio erabilgarri

Arrain-kontserba batzuen eta besteen artean aukera egokia egiteko, arrain-mota ez ezik, produktua estaltzen duen likidoa eta edukiontzia bera ere kontutan hartu behar dira. Kontserba-mota asko dago: oliba-oliotan, landare-oliotan, eskabetxean, naturalean…

Arrain handien kontserbak: atuna eta hegaluzea.

Talde honen barruan, maila ezberdinak daude produktuaren elikadura-balioan, testuran, zaporean eta itxuran eragina dutenak. Atun papurtuaren kontserbak eta mendreskarenak (kategoria komertzial handieneko atunaren eta hegaluzearen zatiak) ez dute presentzia bera, ezta balio gastronomiko bera ere, eta prezioan islatzen da alderdi hori.

Erabili latako atuna enpanadak edo tortilla zaporetsu bat egiteko. Eta kontserbako hegaluzearekin entsalada oso bat presta dezakezu. EROSKI Hegaluzea kanaberaz arrantzatua dago Bizkaiko Golkoan, eta eskuz ontziratua Bermeon.

Arrain txikien kontserbak: berdela, melba, sardinak eta antxoak.

Arrain urdina jateko aukera interesgarria da, arrain handiagoek metalen kontzentrazio handiagoa eta beste xenobiotiko batzuk pilatzen dituzte eta.

• • Antxoak erdi-kontserbak dira; beraz, ontzia itxita egon arren, hozte-tenperaturan eduki behar dira beti.

Itsaski-kontserbak, maskorretik platerera: Muskuiluak, berberetxoak, txirlak edo bieirak.

Itsasoko produktu guztien artean, burdin gehien dutenak dira (muskuiluak 8 mg/100 g; txirlak 14 mg/100 g; berberetxoak 15,6 mg/100 g), 4-5 aldiz gehiago; eta kaltzio-iturri bioerabilgarri ona ere badira.

Dietan burdina gehitu nahi bada, aukera paregabea dira, eta otordu artean hartu daitezke, aperitibo gisa edo beste jaki batzuen osagai gisa (entsaladak, pasta, arroza, lekaleak, barazkiak, etab.).

Txibia eta olagarro kontserbak.

Txibiak edozein moluskuk baino hiru aldiz kolesterol gehiago dauka (baina ganba eta otarrainxkak baino gutxiago). Hala ere, bere lipido profila dela eta (gehienak, asegabeak), ez da osasunarentzat hain kaltegarria, neurriz kontsumitzen denean.

Gatz gutxiagoko kontserbak.

Arrain-kontserba batzuk gatz-eduki baxuarekin merkaturatzen dira, prestatzeko prozesuan ez dietelako gatzik gehitzen. Horrenbestez, kasu batzuetan gatz edukia % 65era arte murriztu daiteke, arrain-kontserba arrunt batekin alderatuz. Aukera hauek haurrei edo beren osasun egoeraren ondorioz gatz/sodio edukia kontrolatu behar duten familiako kideei eskaintzeko aproposak dira.

Itsasotik latara, 10 urratsetan

1. Arraina edo moluskuak kontserba-fabrikara iristen dira. Portuan kontserba-fabrikan lehen kontrola egin ondoren, beste ikuskatze-prozesu bat (usaina, kolorea, testura), pisatze-prozesu bat eta lotea esleitzeko prozesu bat egiten dira. Gainera, analisi mikrobiologikoetarako edo metal astunen analisietarako laginak hartzen dira (bereziki moluskuetan). Trazabilitate dokumentala JDB, MSC… zigiluentzat.

2. Freskoan biltegiratu (0-4 °C) 48 ordu arte

3. Garbitu, moztu, moluskuak desbisatu eta egosi.

4. Urarekin edo ganberetan hoztea, 0–4 °C-an. Bakterioak ugaltzea eragozten du.

5. Hautaketa eta kalibratzea

• • Eskuzko hautaketa banda garraiatzailean: hezurrak, azala, hondar-erraiak, maskorrak… kentzea.
  • Tamainaren arabera kalibratzea, sailkatzaile mekanikoen bidez.
  • JDB edo MSC zigiluak badituzte: lote bakoitza eskuz identifikatzen da, eta txandaka eta lerroka bereizten da.

6. Lataratzea. Batzuetan eskuz egiten da. Estaltzeko likidoa, bestalde, modu automatizatuan dosifikatzen da (landare-olioa, eskabetxea (ozpina, olioa, espeziak), gatzuna edo, besterik gabe, ura, hau da, kontserba naturalak.

7. Itxiera hermetikoa. Itxituraren kontrol eta egiaztapen zorrotza

8. Tratamendu termikoa – Esterilizazioa.

9. Ur hotzeko dutxen bidez hoztea edo giro-tenperaturan edo ganberetan murgiltzea eta bertan edukitzea (12–18 °C). Produktu batzuetarako (adib. muskuiluak eskabetxean), merkatura atera baino lehenago 2-4 astez heltzea gomendatzen da.

10. Etiketak ipintzea eta kaxetan paketatzea. Etiketak inprimagailu automatikoekin aplikatzen dira, eta barra-kodea, lotea, iraungitze-data eta trazabilitate-zenbakia ditu.

Gehiago jakin nahi al duzu? EROSKI club aldizkarian duzu guztia: informazioa, ideiak, aholkuak, errezetak…