Plan familias 0·12

(sin título)

Zein da haurdunaldian, erditze ondoren eta jaioberriaren sepsian infekzioen zergatirik ohikoena?

Streptococcus agalactiae, B talde estreptokokoa (EGB), emakume osasuntsu askoren uzkian eta baginan ohikoa den bakterio bat, izan daiteke infekzioaren zergatia.

(sin título)

Zein dira haurdunaldiko aldaketa fisikoak eta psikologikoak

Haurdunaldia eta amatasuna normaltasunetik bizitzea merezi duten bizi-esperientziak dira. Oro har, haurdunaldia modu positiboan bizi izaten da, bai zuk, bai bikotekideak edota familiak. Haurdun daudenek esperientziaz gozatzen dute, eta beren gorputzean ge...rtatzen diren aldaketak beren gain hartzen dituzte, prozesuaren zati bat bezala. Aldaketa fisikoekin batera, haurdunaldiak aldaketa emozionalak ere eragiten ditu. Hauek dira ohikoenak:
- Poztasun eta baikortasun sentimenduak haurdunaldiagatik.
- Sentimendu anbibalenteak (desioa eta arbuioa, poza eta tristura...)
- Umore aldaketa ustekabeak.
- Zaurgarritasun eta segurtasun-ez sentsazioa.
- Haurraren ongizatearekiko kezka.

(sin título)

Normala al da haurdunaldian erraz negar egitea, antsietate sintomak izatea eta batzuetan triste sentitzea?

Hormonak asaldatzean ohi baino negar gehiago egin daiteke. Haurdunaldian (edo aurretiazko esperientziak edo patologiak tarteko) zure beldurrak areagotzen dituzten egoerak gertatzen badira, segurtasun falta sentitzen baduzu eta umore aldaketak izaten badit...uzu, beharrezkoa izango da zure bikotekidearen edota inguruaren laguntza emozionala. Tristura edo antsietate sentimenduek zure eguneroko bizitzari eragiten badiote, beharrezkoa da zure emaginari edo beste profesional bati laguntza eskatzea.

(sin título)

Zenbat denbora behar du nire gorputzak lehengoratzeko erditu ondoren?

Errekuperazio aldiari puerperioa deitzen zaio, eta zure haurtxoaren jaiotzatik 6-8 astera arte joaten da, zure gorputzak behar duen denbora, haurdunaldia hasi aurretik zituen ezaugarriak pixkanaka berreskuratzeko. Tradizioz, berrogeialdia deitzen da.

(sin título)

Zer da erditze osteko zuzenen diastasia?

Sabelaldeko zuzenen banaketa da, lerro zurian. Haurdunaldian uteroko hazkundeari lekua uzteko gertatzen da. Gehiegizko diastasia edo egiturak apurtzen dituena patologikotzat jotzen da, eta tratamenduan jarri behar da.

(sin título)

Zer da puerperioa?

Puerperioa gure haurraren jaiotzatik 6-8 astera arte doan aldia da, gure gorputzak denbora hori behar baitu haurdunaldia hasi aurretik zituen ezaugarriak pixkanaka berreskuratzeko. Tradizioz, berrogeialdia deitzen da.

(sin título)

Zergatik da hain garrantzitsua ama eta haurra jaio ondorengo ordubetean ez molestatzea?

Jaiotzaren ondoren, haurtxoak oso egoera berezian daude, esna egoten dira, inguruan gertatzen denari adi, begiak zabal-zabalik, usaimen oso handiarekin eta erreflexu aktibo dituztela. Komenigarria da une honek duen garrantzia jakitea, bi ordu baino ez bai...titu irauten, unea guztiz bizitzeko eta ez oztopatzeko eta trabatzeko (bisitak eten dezakete une hori). Haurrak eta amak elkarri begiratu, ukitu eta usaintzen duten lehen kontaktu hori esperientzia ahaztezina da. Zu eta zure haurtxoa azala azalarekin kontaktuak egongo zarete emaginak artatuta eta lehenengo hartualdian lagunduko dizu, bularra eman nahi badiozu.  Haurrari bularra eman nahi ez dioten emakumeek ere azala azalarekin kontaktu honen gainerako onurak izan behar dituzte.

(sin título)

Haurdunaldian idorreria nola prebenitu edo arindu daiteke?

Haurdunaldiko hormonen aldaketek elikagaien pasabidea moteltzen dute hesteetako traktuaren bidez. Progesteronak, haurdunaldiko hormonak, urdail- eta heste-mugikortasuna gutxitzen du. Burdina duten gehigarriek eta umetokiaren presioak hesteetan, bereziki h...aurdunaldiaren amaieran, idorreria eragin edo larriagotu dezakete. Prebenitzeko edo saihesteko, bereziki aurrekariak daudenean, gomendagarria da:
- Zuntz ugari duen dieta: barazkiak, zerealak eta fruta egunero.
- Behar adina likido hartze.
- Ariketa fisiko moderatua egitea.
- Sabel-husteetan erregulartasuna lortzen saiatzea.
- Idorreria agertzen bada, zure medikuari galde diezaiokezu bolumena handitzen duten laxanteei buruz (agar, plantago ovata haziak edo zelulosaren eratorritakoak, adibidez). Laxante horiek urarekin hartu behar dira, hesteetan xurgatu eta gorozkiak biguntzen baitituzte.

(sin título)

Nola zaindu haurdunaldia baino lehen?

Haurdun geratu aurreko kontsultan informazioa eta aholkularitza lortuko dituzu, fetuari edo zuri eragin diezaioketen arriskuak murrizteko har ditzakezun prebentzio-neurri nagusiei buruz. Horien artean daude:
- Bizi-ohitura osasungarriak sustatzea: Bizi-oh...itura osasungarriak hobetzea (ariketa orekatua, ariketa fisiko erregularra, atseden nahikoa) eta kaltegarriak aldatzea, substantzia toxikoak (alkohola, tabakoa, beste drogak) hartzea saihestu, esaterako.
- Emakumearen osasuna kontrolatzea.
- Azido folikoaren gehigarri farmakologikoa: Fetuaren hodi neuralaren (nerbio sistema) garapenean akatsak saihesteko. Haurdunaldia hasi baino hiru hilabete lehenago hartzea gomendatzen da, lehen hiruhilekoaren amaiera arte, dieta egoki eta orekatu batekin batera.
- Iodoa hartzea, haurdunaldian eta edoskitzaroan horren beharra areagotzen delako. Amak tiroideko hormonak egiten dituela bermatzeko, eta horrela fetuan iodo gabeziarik ez egoteko, haurdunaldiaren aurreko hiru hilabeteetan, haurdunaldi osoan eta edoskitzean farmaziako prestakina hartu beharko da agian,
- Errubeolaren txertoa hartzea: Emakumea aurretik txertatua izan ez bada eta gaixotasuna pasatu ez badu, txertoa hartu behar du. Txertoaren eta haurdunaldiaren artean 3 hilabeteko tartea pasatzen uztea gomendatzen da.
- Emakumeari laguntza eta informazioa ematea eta zalantzak argitzea. Hala ere, haurdun zaudela jakiten baduzu eta ezin izan bazara haurdun geratu aurreko bisitara joan, ez kezkatu. Zure emagina/medikuarekin hitzordua eskatzea aholkatzen dizugu, haurdun zaudela jakinarazteko. Haiek adieraziko dizkizute hemendik aurrera egin beharreko urratsak.

(sin título)

Ohikoa da erditze osteko depresioa?

Erditze ostea krisi garaia da, erditzearen eta haurtxoa jaiotzaren ostean gertatzen diren aldaketa fisiko, psikoemozional eta sozialekin zerikusia duena. Maiz izaten dira erditu osteko tristurak, haurra izan duten emakumeen %80k izan dezake, erditu ondore...ngo hirugarren egunaren inguruan agertzen dira eta ez da depresio bat, malenkonia eta tristura egoera da, negar egiteko joera, eta emakumeak beharrezko arreta jasotzen badu, batez ere, laguntza fisiko eta psikoemozionala jasotzen badu familiatik eta osasun arloko profesionaletatik, baina, batez ere, emaginarengandik, arazorik gabe gaindituko du beste esku-hartzeen beharrik gabe. Erditu osteko depresioa beranduagokoa da, erditze ondorengo 3-4. astean agertzen da, eta duela gutxi erditutako emakumeen %13ri eragiten dio. Kasuen % 50ean oharkabean igarotzeko berezitasuna du. Haurtxoari buruzko kexa moduan ager daiteke (kolikoak, errefluxua, negarra), eta garrantzitsua da detektatzea tratamendu egokia jasotzeko; izan ere, familiaren eta emaginaren babesaz gain, espezialistak (psikiatra) baloratu beharra egon daiteke.