Flexitarianoak, begetarianoak eta beganoak: horrelakoa da veggie elikadura
Proteinak gure dietan egon behar duten makronutrienteetako bat dira. Baina badakizu zenbat proteina egon beharko litzatekeen egunero zure dietan eta zein diren zure elikadura-iturri osasungarrienak?
Gure elikaduraren ezezagun handia da elikagai-zuntza. Publizitateak aiurria hobetzearen ‘superboterea’ ere ematen dio, idorreria arintzen duelako.
Dieta mediterraneoko bi plater ezagun badira tomatea protagonista dutenak eta udan distira egiten dutenak, gazpatxoa eta salmorejoa dira.
Elikadurak kezkatzen gaitu eta oro har, 'prozesatua' hitza entzutean, osasungarriak ez diren jakiak etortzen zaizkigu burura, baina prozesu industrial baten bitartez ekoitzitako elikagai guztiek ez dute zertan.
Aspalditik garrantzi handia eman izan diogu D bitaminari, hezurren osasunarekin hertsiki lotuta dagoelako, eta azkenaldian, pandemia dela-eta, modako bitamina bilakatu da, immunitate-sistemarekin.
Aniztasunagatik, zaporeagatik, koloreagatik… besterik gabe, maite dituzulako! Arrazoi asko daude zure dietan frutak eta barazkiak sartzeko.
Erabaki bikaina da bihi osoko jakiak jateko ohitura hartzea, nutriente mordoa eskaintzen dizkizutelako: bitaminak, mineralak, zuntza, antioxidatzaileak eta proteinak.
Aukera oso interesgarri bat izan daiteke gure dietan otorduen arteko zizka-mizka on bat sartzea. Modu horretan, gainera, frutak, barazkiak edo fruitu lehorrak bezalako jaki osasuntsu gehiago kontsumitzeko parada ederra izango dugu. Inspiraziorik behar duz.
Urdina edo zuria, freskoa edo izoztuta, kontserbakoa... arrainak onura asko ditu eta familia osoaren dietan sartzeko oso egokia da, balio biologiko handiko proteinak, gantz kardio-osasungarriak, bitaminak eta mineralak eskaintzen dituelako.
Esnea kaltzio-, bitamina-, proteina-, koipe- eta karbohidrato-iturri (laktosa batik bat) ona da. Onura asko ditu eta produktu egokia baita dieta orekatu bat edukitzeko.
Gaur egungo egoerari esker gero eta arreta handiagoa jartzen dugu gure gorputzean, kirola eginez eta elikadura osasungarri bat bilatuz.
Eta oso onuragarria: zenbat eta azukre gutxiago, orduan eta gizentasun gutxiago, kolesterol gutxiago… Era berean, gatz-kontsumoa murrizteak arteria-hipertentsioa prebenitzen laguntzen du.
Errutinak itzuli dira eta horiekin batera, eskola, ordutegiak… Elikadura funtsezkoa da haur eta nerabeek egunari energiaz ekin diezaioten.
Kalera irteten hasi garen arren, baliteke eguzki-energia eta D bitamina askoz ere gutxiago sintetizatzea, gure egunerokoan normalean hartu ohi ditugun kopuruekin alderatuta.
Elikadurak kezkatzen gaitu eta oro har, 'prozesatuak' hitza entzutean, osasungarriak ez diren jakiak etortzen zaizkigu burura, baina prozesu industrial baten bitartez ekoitzitako elikagai guztiek ez dute zertan kaltegarriak izan.
Albisteetan noiz edo noiz entzuten dugu eta konbentzimendu osoz esan dezakegu: “Dieta mediterraneoaren parekorik ez dago”.
Glutenik gabe, laktosarik gabe, gantz edo gatz gutxirekin, kaltzio-iturria, proteinetan aberatsa edo landare-jatorrikoa.
Modu osasungarrian elikatu nahi duenak jakin egin behar du garai bakoitzean zer-nolako elikagai freskoak dauden unerik onenean.
Hobeto jateko plan bat daukagu!
Modu osasungarrian elikatu nahi duenak jakin egin behar du garai bakoitzean zer-nolako elikagai freskoak dauden unerik onenean.
Erregai energetikoa dira gorputzarentzat. Mantenugai horiek 4 kcal dituzte elikagai gramo bakoitzeko.
Aminoazido kate luzeak dira (zatirik txikienak), elkartuta. Egiturazko funtzioa dute, eta ehunak, entzimak, hormonak eta ...
Karbohidratoekin eta proteinekin batera, gantzak edo lipidoak elikagaiek dituzten makromantenugaietako batzuk dira.
Elikagaiek substantzia batzuk dituzte mantenugai izenekoak eta organismoak horien beharra du funtzionatzeko.
Tratuak izan diren eta zein mailatan tratatuak izan diren, honako bereizketa hau egingo dugu: prozesatu gabeak edo freskoak...
Elikagaiek ura eta mantenugaiak ematen dizkiote gizakiari; substantzia horiek behar ditu organismoak behar bezala funtziona dezan.
Etiketan ageri den informazioak lagundu egiten digu erabakitzen zein elikagai sartuko dugun erosketa saskian.
EROSKIren nutrizio arloko semaforoa kolore sistema bat da, eta 2007. urteaz geroztik erabiltzen dugu gure markako produktuetan...
EROSKI markako gure produktuetan ageri den adierazle berria da Nutri-Score, nutrizio arloko semaforoaren osagarri izango dena.
Dendara iritsi, linealera joan eta zalantzak sortzen dizkizun antzeko produktuen askotariko eskaintza aurkitzen duzu. Zer aukeratu?
Elikadura Osasungarriaren Piramideak, berriz, erakusten du gure ohiko elikadurak (kontsumo maiztasunak) nolakoa izan behar duen eta beste ohitura osasungarri batzuk.
Elikadura osasungarri eta orekatua eramateko planifikatu egin beharra dago hartzen dugun janari guztia.
Elikagaiaren arabera, errazioaren tamaina aldatu egiten da. Erakutsiko dizugu nola neur ditzakezun etxean baskularik erabili gabe.
Janaria era osasungarrian prestatzeko beharrezkoa da jakitea elikagaiak nola erabili. Hona hemen elikagaiak prestatzeko...
Erosketa ondo egiteko, ondo antolatzea da kontua
Arrautza proteina, bitamina eta mineral ugari ematen dituen elikagaia da, eta era askotara presta dezakegu. Eta, gainera, oso merkea da!
Lekaleak, barazkiak eta Gabonak. Arraroa da, ezta? Esan dezagun ezohikoa dela, baina etengabe aldatzen ari diren garai hauetan Gabonetako menua birpentsatzea ez da ideia txarra.
Karbohidratoekin eta proteinekin batera, gantza beharrezko makromantenugaia da eta dieta guztietan egon behar du. Hori bai, neurrian hartu behar dugu, eta elikagai osasungarrietatik eskuratu.
Eguneko lehen otordua da, eta galdera gehien sortzen dituena. Zer jan behar da gosarian? Hobe al da esnatu bezain laster gosaltzea edo ona da pixka bat itxarotea?
Uda iritsi da eta, horrekin batera, familia edo lagunekin aire zabalean egiten diren otorduak, hondartzan egiten diren egun osoak, landara egiten diren txangoak… eta zer jateko buruzko zalantzak.
Uda oso gustuko sasoia da fruta-zaleentzat. Sasoi egokia izaten da gure dietan hezurra duten frutak, barietate freskoagoak eta ur askokoak sartzeko.
Urria da ordenaren hila. Ohartu gabe, ordutegi berriei erritmoa hartzen diezun hila da. Amaitu da jateko ‘edozein gauzarekin’ inprobisatzea…
Abendua gertu dago, eta, horrekin batera, 5 jaiegunetako 5 menu ‘bereziak’: Gabon- eta Urtezahar-gauetako afariak eta Eguberri-, Urteberri- eta Errege-egunetako bazkariak.
Ziurrenik entzungo zenuen osasungarri jatea garestia dela, askariaren ordurako edo goizerdian zer edo zer jateko merkeagoa dela opila sagarra baino.
Gosaldu ala ez gosaldu, hor dago koska. Urteetan zehar gosariaren inguruko mito handi bat zabaldu zen: eguneko otordurik garrantzitsuena zela eta etxetik urdailean zerbait geneukala atera behar ginela bestela goizari ez baikenion etekinik aterako.
Aurten, inoiz baino gehiago, hainbat helburu osasungarrirekin hasi nahi dugu urtea, gure nutrizioa hobetzeko, gogo-aldartea zaintzeko eta bizitza osasuntsuago bat izateko.
Argi dago ariketa fisikoa egitea osasunarentzako onuragarria dela edozein adinetan.
Uda iritsi zaigu eta hidratatzeko behar handiagoa dugu orain.
Gauzak guztiak bezala, elikadura osasungarria ere entrenamendu eta antolakuntza kontua da.
Gero eta luzeago bizi gara eta biztanleen piramideak eboluzionatu egin du herrialde garatuetan: orain estuagoa da oinarrian, eta biztanle gehienak erdian daude.
Beti da beharrezkoa, baina jaiotzen direnetik 12 urtera arte funtsezkoa da elikadura orekatua izateko jarraibide batzuk betetzea.
Gorputzak ura galtzen du eta toxinak kanporatzen ditu gernuaren, kakaren, arnasketaren eta izerdiaren bitartez.
Jarduera fisikoa eguneroko bizitzan txertatuz gero, onurak ziurrak dira.
Osasuna esaten zaio erabateko ongizate fi siko, mental eta sozialari eta ez bakarrik gaixotasunik edo minik ezari
